OA 552-137 / 222 Nieuwe Niedorp pdf 11-02-2024 pag. 1

 

                 reprochen geadaen maecken ende mijn
                 e[delen] heerge m[eeste]r Aelbert de Veer
                 ridder
heer in calansooge raede
                 inden hoogen raede in Hollandt
                 als commissariss in desen geordonneert
                 overgegeven van wegen den voor __
                 ende regenten van het van het
                 armen weeshuijs tot Nijeuwe nijedorp
                 ged[aagd]ens in cas van mainctenue
                 mitsgaders de burgerm[eeste]rn ende __
                 landen van Nijennijendorp vers[chreven] me_
                 in[] gevoecht op ende beg_
                 zekere onwaerachtige ende
                 frivole producten van getuijgen
                 gedaen ende mijn ed[ele] heere c[om]mis[saris]
                 voors[chreven] geexhibeert uuijt den naemen
                 van Jan Aeriaensz Cramer tot
                 Alcmaer als vader ende voochd
                 van Sijbrandt Jansz sijnen zoon
                 imp[etrant] int selve cas
eerst emploijeert Hendrick Padts als procu[reur]
van der ged[aach]dens ende gevoechdens ten desen
generalic reprochen van rechten
seggende dat de getuijgen bij den imp[etran]t alhier
geproduceert sij varij singulier sonder eenige
distinctie ofte p[er]tinente redenen van wetenschap
deposerende
sulcx dat op der selver getuijgenissen in desen
tot naerdeel van den ge[daagd[ens] ende gevoechdens
niet en staet te letten
pretenterende nietemin voor soe veel d voors[chreven]
getuijgen ijet geposeren dat eenichsints helpen
mach ofte enenen mach tot justificatie van
der voors[chreven] ged[aagd[ens] ende gevoechdens goet
recht ende juste intentie
dat sij niet verstaet t selve bij desen niet
te willen reprocheren

f

omme voirts int particulier te reprocheren de
persoon ende depostien van Jan Willemsz Lieven
schout tot Barsingerhoorn eerste getuijge bij den imp[etran]t
in desen geproduceert op de voldoenen van t dificulteijt
tot laste vande imp[etran]t geopent
 

deprocherende seijt daer op d vers[chreven] Hendri[ck] Paets judu
__lijn als boven eerst dat de selve getuijgen in sijne
deposoitie is singulier ende sonder eenige mede getuijge
et quita testis vuirus vel singularis regulariter
non pros__
vox enen vuins voc millius
soe en is oock den voors[chreven] getuijge in sijn vers[chreven] depositie
cheen gelove menterende
van gelijcken soe is de voors[chreven] getuijgen die gheene
die desoo saecke van wegen den imp[etran]t principal[en]
beleijt ende gedirigeert heeft
vonant[?] behalven hij sich allomme in Noordt Hollandt
ten dienste van denimp[etran]t heeft laeten emploijeren
soo heeft hij oock met den selven ebaceert alhier
inden Hage op tinstrueren ende vorderen vande selve saecke
hen sleven daer inne soe ijverich ende wijtich t somende
dat hij imp[etran]t onder andere int begin van Julie a[nno] XVJc
ende vierthien
bij den imp[etran]t versocht sijnde omme met
su[] ter saecke vers[chreven] van Alcmaer naer de Hage te
reijsen
niet tegenstaende het ten selven dage was orinaris
rechtdach tot Barsingerhoorn
de selve rechtdach ter oirsaecke van dien heeft uijgtestelt
end eparthijen recheloos gelaten rijdende met den
imp[etran]t naer den haege rer fine voors[chreven]
waer uuijt blijckende van de te zeer groote affectie
tot deser saecke aende zijde van den imp[etran]t
can daer neijt lichtel[ijk] geoordeelt worden wat gelove
den selven voorden imp[etran]t behoort gegeven te worden
te meer daer dien men bevondt dat d voors[chreven] getuijge
daer de selve te zeer groote affectie soe verre gedreven
ofte getransporteert werdt dat hij gheen swaricheit
ende maect alles te affurmeeren dat den imp[etran]t goet
geocht heeft te poseren
all ist soe dat hij getuijgen van der saecke gheene
kennisse nochte wetenschap en heeft
want in sijn eerste verklaeringe voor Reijer
Bouijlusz
ende Albert Cornelissz etc schepenen
van Barsingerhorn gedaen verklaert hij datter in sijn
jonckheijt geseijt worde dat eenen Griet Huijberts
een oude oom gehadt hadde die tot Nieuwe
Nieudorp een priester was ende die een vicarie aff
 

cappelrie aldaer gesticht hadde etc[etra]

verklaerende dat de selve Griet Huijgerts was die
moeder van den impetrant

in sijn tweede verklaringe voor notaris ende
getuijgen gedaen bevoelen den impetrant niet genoch
gedient te hebben

verklaert hij dat d impetrant moeder Griet Corn[elis]
was geheeten ende dat die een dochter was van Corn[elis]
Willemsz
een broeder van den fundateur ende dat
over sullcx den fundateur een oom geweest soude
sijn vande impetrants moeder

gevende sijne redenen wat schijns mits hij daer hij
verklaert als hij uuijt die deductie inden processe
was geloert datter oock een Wouter Willems
ende mede broeder van den fondateur geweest
soude sijn ende een soon soude hebben naer gelaeten
genaemt Wouter Woutersz

doch d selve verklarijnge dat Griet Cornelis was
een broeders dochter vanden fondateur directel[ijk]en
ende expres strijden tegen sijn eerste verklarijnge
voor scheepenen gedaen
soeckt daerom t selve te solveren in sijn verklaerijnge
voor mijn ed[ele] heer den commiss[aris] gedaen

verklaerende aldaer dat Griet Cornelis oock wel Griet
Huijberts
genaemt worde naer haer eersten man
ende dat sulcx aldaer in dien tijden ghebruijkelijck
was dat het wijff naer de man genoemt worde

t welck notoire vuwaerheijt es want men van alle
ouden tijden elck persoon t sij vrouw off man
in Noort Hollandt ende Westvrieslandt naemt naer hen

soe soude sulcx veel eer
genoemt sijn geweest

vader naemen endedaer bij die grootvaders naemen soude sulcx weel eer genoemt sijn
geweesst
Griet Corn[elis] Willems naerde maniere aldaer
inden sij een broeders dochter van den fondateur geweest
hadde
 

voegende voorts daer bij om sijn redenen wat schijn te
maecken dat den impetrant een halve suster gehadt
soude hebben Griet Huijberts genaemt

verdicht mede dat hij een kint sijnde spelende
met Griet Huijberts ende met haer wel aent
bede van Corn[elis] Willemsz geweest soude hebben
in tijden als Corn[elis] Willemsz soe hij seijt betreedt

bedreet

soude geloogen hebben

ende weet uuijt d sele sijne kintsche kennisse (daer
hij noch mede bevragen es sooclaijne klaer van de saecke te
spreecken als off hij aende aetaer gestaen hadde
ende
selffs alles gesien gehoort ende gemerckt hadde

doch die soude d walen die hem soude willen wilde
gelooven
want eijlieve wat regardt neemtdoch een kint op
soedaenige saecken van t fundeeren van een cappelrie
ende wie die naeste vi[ca]r[i]s ofte patronen daer van
soude sijn ende een soon soude hebben naer gelaeten

in somma blijckt genoech dat schout Jan verdichte
ende fastel[ijk]e dolinge spreeckt

ende men siet soe hem de mondt gesel es daeromme
hij seijt dat sijn eerste verklaeringe van oudtoom
door haest door erreur daer gestelt es

maer doch sulcx es sijn misslach niet alleen want
in sijn eerste verklaeringe seijt hij datter
geseijt worde dat Griet Huijgerts was vanden
geslachte van den fundateur

in sijn volgende verklaeringe ende voor mij eed[ele]
heer commiss[ari]s spreeckt hij t als op een rolle
aff alle dijngen tot intentie ende soo den
impetrant hem voorspelt wel te weeten
 

t welck geen teecken en es van waerheijt noch ten
es die manier van doen niet van een warachtich
getuijge

vorder in sijn eerste verklaeringe seijt hij dat
hem voorstaet datter geen naerder vande swaerdt
sijde den fundateur in bloede besael[] als den
impetrant hem voorspelt wel te weeten

ende in sijn volgende verklaering egetuijcht hij
met veel omstandicheden sulcx wel te weeten

in sijn tweede verklaeringe voor not[ari]s gedaen
verklaert hij datter ettel[ijk]e persoonen quaemen ende
haer op wierpen als tot de gifte gerechticht
te sijn

ende dat bij sententie van m[eeste]r Jan Grouwel
overste rechter in geestelijcke saecken verklaert

  worden

Griet Cornelis des d req[uiran]ts moeder daer toe
gerechticht te wesen

ende in sijn verklaerijnge voor mijn ed[ele] heer den
commiss[aris]gedaen seijt verklaert hij datter queste geweest
soude sijn tusschen Groote Reijer ende Pieter
Huijberts
d impetrants halve broeder elcx
voor sijn soon

ende dat bij m[eeste]r Jan Grouwel in sijn sententie
verklaert worde dat d vorschreven Pieter Huijberts
ende totte voors[chreven] vicarie t meeste recht hadde

behalven dat waer es dat heer Jacob die
d vicarie voor Corn[elis] Janssz Fecke gepossideert
heeftveertich vierstich off vijfftich jaeren sijne collatie
hadde van Groote Reijer

Waeromme dat Groote Reijer geen queste konde
moveren voor sijnen soon
 

in sommte dat die verklaerijnge van schout Jan soo
vewert loopt dat hij hem selven genoch contraieert
ende dat wel te bemercken es dat hij geen
waerheijt en spreeckt

ende dat hij alles verklaert sulck hem di emondt
es geseth ende ten wel ghevallen van Jan Aeriaensz

daeromme hij oock verklaert dat hij Huijbert
Pietersz
inde latijnsche spraecke ende eneige psalmen
heeft geinstrueert hoe wel hij selff geen latijn
en kan

dat Jan Aeriaenssz

ende booven alle deesen soo contrareert
d vers[chreven] schoudt Jan niet alleen sich selven soo
int gundt voorschreven staet

maer veranderende sijn voorgaende verclaeringe
seijtaldus alsus dat den fundateur geweest es een
oom van Griet Corn[elis] die hij te voeren vercl[aar]t
hadde haer oudtoom geweest te sijn

daer nochtans Trijn Thijs van Keijs des
impe[trant]s tweede getuijge daer tegen verklaert
voor ende nae opt recollement dat het
Griet Cornelis ende oock haer oudtoom geweest
soude hebben

soe dat sij malkanderen oock daer inne
opentl[ijk] contrarieren ende selffs reprocheren

voort verklaert schoudt Jan in sijn laeste
depositie voor Reijer Boijkesz ende Jan Janssz
Heijns
gedaen dat Molenaer, Huijbert Pietersz
de cappelrie heeft ontrocken in troubles ende
dat Huijbert niet machtich was sijn recht te
vervolgen ende midtsdien van Corn[elis] Janssz
 

daer aff gestooten worde etc[etra]

item dat Molenaer niet van dne bloede en
soude weesen

ende bij sententie van e[delen] m[eeste]r heeren gecom
mitteerden raden van Westvrieslandt ende
het Noorder quarteir onde rj bijde ged[aagd]ens
geproduceert blijckt dat Huijbert Pietersz
de saecke voor den selven raede ten uuijt
eijnde vervolcht heeft sijne stuckken over gelvert
heeft ende eijntel[ijk] affgeslaegen is geweest

ende dat Molenaer bevonden weesende van den
bloede ende rechts collateur te sijn aldaer
getriumpheert heeft

soo dat daer meede oock die getuijgenisse
van schoudt Jan genoechsaem gereprocheert
ende wederleijt werdt ende bevonden werdt
tegen de waerheijt gedaen te sijn

behalven men aen hem in sijn verklaeringe
groot versuftheijt siet als eendie en geen memorie
en heeft

verklaerende sijn eijgne ouderdom opten XXVIIJen
februarij 1613
te weesen LXVJ jaeren opten
XIJen april daer naer volgende LXVIJ jaeren
opten Xen julij 1614 dat hij es LXVIJ jaeren
ende opten XIIIJen februarij 1615 dat hij es
LXVIIJ jaeren t welck absurdt es

want es hij in aprili 1613 oudt LXVIJ jaeren
soe waere hij den Xen julij 1614 wel oudt LXVIIJ
jaer ende in februarij 1615 omtrent LXIX jaeren
 

hij verklaert oick dat Groote Reijer naer sijn
gissinge doot gheweest soude hebben XVJ jaeren

ende t blijckt claerl[ijk] uuijte collatie bij Corn[elis]
Janssz Molenaer
naer die doot van Groote Reijer
op Corn[elis] Janssz Fecke gedaen dat dat den selven
Groot Reijer doot es geweest seven off
acht en twintich jaeren ende der over

in voegen dat claerblijckt dat schoudt Jan geen
man en es om waerheijt te spreecken van
t geen hij seijt gehoort te hebben in sijn
kintsche daegen

den welcken in sijn jonckheijt geweest es
uuijtlandich ende bij de vianden deser landen
in dienst alsmen ( soo het noot waere ) wel
soude bewijsen

welcken oock hem soo trouwelijcke niet gedraegen
heeft jegens sijne buregerie datse groot lossen
van hem soude geven mer veel eer hij ter contrarie

maer veel in het contrarie soo het
noot waer

commende hier mede tot de depositie ende
verclaeringe van Catrijn Mathijs bij den impettrant
mede ten deesen over geleijt

d selve strijt tegen d verklaerijnge van schoudt
Jan als voor geseijt es

ende reprocheert oock haer selves soe bevonden
ende claer gesien mach worden uuijt haere
verklaeringe opt recollement van haere getuijchenisse
als oock op de contra vraegen gedaen
 

bij welcke bevonden werdt dat sij wel ijet
getuijcht heeft ten voordeele van Jan Aeriansz
maer wel ondersocht ende gevraecht sijnde
naer de waerheijt ende waeruuijt off bij
welcke redenen sij haer eerste depositie
soude weeten verclaert rondelijcke daer
van niet te weeten

soe dat te verwonderen es dat sij haer
niet en schaemt te seggen ende voor waerheijt
te getuijgen t geen daer aff sijn niet en weet
als sij verclaert

en den impetrant behoorden hem te schamen
soo daniche getuijchenisse te produceren

d voors[chreven] Trijn Thijs getuijcht vorder in haer
laeste deposite ten versoecke vande imp[etran]t
gedaen dat Molenaer niet en soude sijn
van den geslachte van den fundateur

verclaert nochtans andersins dat Griet Corn[elis]
d impetrants moeder haer soude bestaen van
svaders sijde haeren susterling ende sij beijde
dis halven te weesen van den geslachte van den
fundateur

ende dat Molenaer haer soude bestaen
van moedes sijde ende alsoo weesen haer
susterling maer niet van den geslachte ofte
linie van den fundateur

soo veel sij selff gekent d geslacht reeckeninge
ofte affkomste van Griet Corn[elis] niet te weten

ende echter verclaert sij soo in de laeste depositie
als op het recollement van haer eerste getuijch
nisse dat Molenaer es susterlijng dats neve
 

ofte broeder ofte suster soon van hen beijden
te weten beijde van haer ende van Griet
Cornelisz

twelck seer vreemt ende ongerijmt soude sijn
dat Molenaer hen beijde soude bestaen die
den anderen soude bestaen van den fundateurs
sijde ende dat Molenaer van dne geslachte
van den fundateur niet en soude weesen

in somma dat haer verklaerijnge geen gelooff
en meriteert in het een noch t ander can
daer uuijt genoech affgenomen werden

behalven dat sij suspect ende selff genoch
parthie es wins men met namen Corn[elis]
Dircksz Pluijm
op haeren naem sijn beste gedaen
heeft Molenaer d vicarie off t recht van
dien t ontrecken

als gesien can werde uuijt het geproduceerde
van de ged[aagd]es onder d letteren K, L ende
M

twelck sij noch gaerne soude te weege brengen
door Jan Aeriansz haeren neven imp[etran]t in desen

off oock wel selffs soo sij daer raet toe
wiste

als onlangs den e[del]en heer van Bar[singer]horn verclaert
heeft dat hij in meijninge was voor Catrijn
Mathijs
d cappelrie tot haer te treckken

maer doch den selven onderecht ende bethoont
sijnde dat den rechten possesseur noch leeffde
heeft het selve achterwege gelaeten etc[etra]
 

houdende d vers[chreven] Hendrick Podts inden naem
als boven haer mede tot genougs gereprocheert het
vorder geproduceerde vanden imp[etran]ten op sijne impli[catie]
ende ten inventaris alhier overgeleijt
ende alsooe ___
hoe persisteert

                      ende conlud[eer]t dat niet tegenstaende
                      des imp[etran]ts voors[chreven] frivole ende imptinente
                      productie ende als well bij den ged[aagd]ens
                      rereprocheert een ende ijntel[ijk] van wegen
                      een impet[ran]ts geproduceert een ged[aagd]ens
                      sall volgen haere conclusie apud arcta
                      genomen
 

                                  minute
                                reprocse
                      die voochden off regenten
                      van het arme weeshuijs
                      van Nieuwe Nieudorp


Homepage | E-mail